Τι είναι η Θεραπεία Σχημάτων;

Η θεραπεία σχημάτων είναι μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που στοχεύει στη θεραπεία μέσω της αντιμετώπισης δυσπροσαρμοστικών μοτίβων σκέψης, που αναφέρονται ως "σχήματα", τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε προβληματικές συμπεριφορές ή δυσκολίες στις σχέσεις.

Τα σχήματα είναι βαθιά ριζωμένα μοτίβα, που συχνά αναπτύσσονται στην πρώιμη παιδική ηλικία, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν ψυχολογικά προβλήματα αργότερα στη ζωή. Οι γονείς που αποτυγχάνουν να θέσουν όρια, παρουσιάζουν υπερβολικά αγχώδη συμπεριφορά ή παραμελούν τις συναισθηματικές ή σωματικές ανάγκες του παιδιού θεωρούνται συχνά πηγή των δυσπροσαρμοστικών σχημάτων.

Στην ενήλικη ζωή, αυτά τα αρνητικά σχήματα μπορεί να εκδηλωθούν ως επιβλαβείς σκέψεις και συμπεριφορές, αποφυγή, υπερβολική αυτοθυσία ή υπεραντιστάθμιση. Τέτοια σχήματα μπορεί να βλάψουν τις σχέσεις και να επηρεάσουν αρνητικά τη συνολική ευημερία ενός ατόμου.

Ο στόχος της θεραπείας σχημάτων είναι να βοηθήσει τα άτομα να αναγνωρίσουν τις συμπεριφορές τους, να κατανοήσουν τις υποκείμενες αιτίες και να αναπτύξουν υγιέστερα πρότυπα για να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις προκλήσεις στις σχέσεις και τη ζωή τους.

Η θεραπεία σχημάτων ενσωματώνει στοιχεία από τη Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT), την ψυχανάλυση και τη θεραπεία Gestalt. Αν και σχετικά νέα, έχει αποκτήσει ευρεία αναγνώριση για την αποτελεσματικότητά της και χρησιμοποιείται συχνά από κλινικούς θεραπευτές.

Υπάρχουν 18 δυσπροσαρμοστικά σχήματα

Αυτά διαμορφώνονται μέσω των αλληλεπιδράσεων με τους φροντιστές ξεκινώντας από τη γέννηση. Αυτά τα σχήματα συνδέονται με ανεκπλήρωτες συναισθηματικές ανάγκες σε πέντε βασικούς τομείς:

1. Αποσύνδεση και απόρριψη
2. Μειωμένη αυτονομία και απόδοση
3. Εξασθενημένα όρια
4. Καθοδήγηση από άλλους
5. Υπερβολική επιφυλακή και αναστολή

Ποια ψυχολογικά ζητήματα μπορεί να αντιμετωπίσει η θεραπεία σχημάτων;

Η θεραπεία σχημάτων είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για άτομα που έχουν αναπτύξει δυσπροσαρμοστικά σχήματα από μικρή ηλικία. Χρησιμοποιείται συνήθως προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα εξής:

• Κατάθλιψη
• Αγχώδεις διαταραχές
• Διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD)
• Εξαρτήσεις
• Διαταραχές πρόσληψης τροφής
• Προβλήματα σχέσεων
• Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΨΔ)

Η διαδικασία της Θεραπείας Σχημάτων:

Ο πρωταρχικός στόχος της θεραπείας σχημάτων είναι η αντιμετώπιση των ανεκπλήρωτων συναισθηματικών αναγκών του ατόμου. Η διαδικασία περιλαμβάνει τη βοήθεια των πελατών να συνδεθούν με τα συναισθήματά τους, να θέσουν όρια για τα σχήματα και τους τρόπους και να αναπτύξουν πιο λειτουργικά σχήματα και τρόπους.

Η διάρκεια της θεραπείας σχημάτων εξαρτάται από τις ανάγκες του πελάτη και τις συστάσεις του θεραπευτή και συνήθως διαρκεί μεταξύ 6 και 12 μηνών με εβδομαδιαίες συνεδρίες.

Τεχνικές που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία σχημάτων:

Η θεραπεία σχημάτων χρησιμοποιεί γνωστικές, συναισθηματικές, συμπεριφορικές και σχεσιακές τεχνικές, όπως:

• Ημερολόγια σχήματος
• Κάρτες αντιμετώπισης
• Ασκήσεις απεικόνισης
• Τεχνικές συμπεριφοράς
• Ενσυναισθητική αντιπαράθεση