Daha iyi hissetmeye bugün başlayın
Siz de 850 bin mutlu danışanımız gibi hayatınızın kontrolünü elinize alın.
Sağlıklı ayrılık ve boşanma, sona eren bir ilişkide iletişimi saygı çerçevesinde tamamlamak şeklinde tanımlanabilir. Ayrılma kararı aldıktan sonraki bu süreç çiftlerin ilişkideki duygusal - psikolojik refahlarını koruyarak, birbirlerine ve çevrelerine sağlıklı, duyarlı iletişim kurmaları ile olur.
Çift Terapisi Nedir?
Çift terapisi, bir çiftin ilişkisinde yaşadığı sorunları anlamak, iletişimi güçlendirmek ve karşılıklı duygularını anlayıp çözüme ulaşmalarına yardımcı olan bir süreçtir. Yalnızca evli çiftler değil, nişanlılar veya romantik ilişki içinde olan tüm gruplar alabilir. Çift terapisinin konusu ilişki, bağlanma ve sevgi dili ise bunlar her yaş ve grup ile konuşulabilir. Çiftler terapide karşılıklı anlayışlarını arttırmaya, problemlerle baş etmeyi öğrenmeye odaklanırlar. Aile dinamiklerini inceledikçe, duygusal bağları ve çatışma çözme becerileri iyileştikçe farkındalıkları artar ve sağlıklı bir yola girerler.
Peki ya tam tersi olursa?
Çözmeye gönüllü olmayan, vedalaşmaya hazır ve duygusal yakınlık kurmaktan uzak olan danışanlar için ‘Ayrılık Simülasyonu’ ödev gibi devreye giriyor. Bir süre bitirmek değil iyileştirmek için girdiğimiz bu yolculukta, karar ilişkiyi bitirmek olsa da terapi süreci bitmiyor. Ayrılık süreci ve aşamaları birlikte belirliyoruz. Terapi bir yolculuk, el ele başladığımız belirsiz yolculukta, ayrılıkta da danışanlar birey olana kadar sürdürüyor ve simülasyonu başlatıyoruz.
Çift Terapisinde Ayrılığı Nasıl Yönetiyoruz? Ayrılık Simülasyonu Nedir?
Çift terapisi, tarafların ilişkileri hakkında güvenli alanda konuşmalarıdır ve ilişkilerinin iyiye gitmesi için konuşulduğu kadar, nasıl sağlıklı bitirebilecekleri de konuşulan konular arasındadır.
Ayrılık simülasyonu, seanslarda birlikte kurallar koyarak ayrılığı sağlıklı hale getirdiğimiz çalışmalardan biridir. Ayrılırken veya boşanırken birçok belirsizlik ve bu durumun gerçekleşmesi ihtimalinde tonlarca kaygımız olur. Bu simülasyonu deneyimlemek hem taraflara güvenli bir alan veriyor ve deneyimledikleri süreçte kendi yollarına devam edebildiklerini gördüklerinde yas sürecini kolay geçirebiliyorlar.
Taraflar ayrılma kararı aldıklarında protokolü ve kuralları az çok birlikte belirleyip, hukuki süreç olmadan nasıl bir planları varsa buna alan sağlıyorlar. Evleri ayırmak, planlanan süre içinde görüşmemek, mal paylaşımı, çocuklar varsa ayrılma durumunda nasıl olacaksa rol dağılımı yapmak gibi kurallar belirleyip haftalık veya aylık toplantılar düzenliyorlar.
Görüşülmeyen süreç içinde hayatlarında neler yolunda gitti veya gitmedi, özlem hissedildi mi, rol dağılımları eşit yapıldı mı veya kurallar adil konuldu mu gibi sorular üzerine düşünme fırsatları oluyor. Konuşup güncellemeler yapıyorlar. Bireylerin bir karar almak adına en çok korku duydukları şeyler belirsizliklerle ilgilidir fakat ayrılık simülasyonu sayesinde resmi ayrılık ve belirsiz kayıplar olmadan hayatlarında neler değişebileceğini görüyor ve yavaş yavaş vedalaşıyor oluyorlar.
Yavaşlattığımız bu süreci iki taraf için de güvenli bir yere çekiyor, hayatlarında belirsizlikler ortadan kalktığını gördükçe ayrılığı kabullenme süreci başlıyor. Yeni başlangıçları görüp, hayatın sonu olmadığını fark etmeleri en kıymetli an oluyor. Aynı evde yaşasın veya yaşamasınlar, çiftlerin bitmek bilmeyen ayrılıklarında böyle kurallar koymak güvende hissettirip, ayrılık korkutucu olmaktan çıkıyor.
Ayrılma kararı alırken ve ayrılığı planlarken dikkat etmemiz gerekenler bireysel iyileşme çocuklarla iletişim ve hukuki detaylar olmalıdır.
Peak End Kuralı Nedir?
Bir durumun nasıl bittiği, nasıl başladığı kadar önemlidir. Kötü bir bitiriş, deneyime dair anıların ve eskiden iyi hissettiren ilişkinin bir önemi olmamasına yol açabilir. Bu durum, ilişkiden ne anlam çıkarmamız gerektiğine kadar etkiler ve buna Peak End Kuralı denir1. Peak End kuralı, kişilerin fayda zarar analizi yaparken en önemli anı ve sonuçlarına odaklandığı bir kuraldır.
Dolayısıyla, bir zamanlar değer verip birlikte olmayı istediğimiz partnerimiz ile sağlıklı kapanış yapmak ve eğer bitmesi gerekiyorsa hikayeyi saygıyla kapatmak önem taşır.
Ayrılık Sürecinde Duygusal Süreç İle Baş Etme
Ayrılık süreci iki taraf için de duygusal olarak zorlayıcı olabilir ve bu süreçte bireysel olarak kişilerin kendi duyguları, başa çıkma yolları ve kişisel öğretilere odaklanmaları gereken zamandır. Yasın süreçlerinde olduğu gibi şok, inkar, depresyon-öfke ve kabullenme aşamaları yaşanır.
Ayrılık süreci, bir kayıp yas duygusu ile başlar. Yoğun üzüntü ilişkinin bitmesi, gelecek planlarının yıkılması ve beklentilerinin bitmesi üzerinedir. Ayrılık noktasında ortak karar alınmamışsa, geride kalan taraf yoğun bir inkar sürecine girebilir ve yoğun bir öfke hissedebilir. Taraflar birbirine karşı hissettikleri öfkeyi anlamak ve bu duyguyu sağlıklı hale getirmek isteyebilirler. Kabullenme sürecine gelene kadar kendi kendilerine sorular sorabilir, suçlu arayabilir, ilişkiyi gözden geçirebilir ve neden bittiğini detaylandırmak isteyebilirler. Ayrılık simülasyonu içinde bu durumu gözlemleyebilir, takım olarak hareket edebilirler.
Bu süreci yaşarken bireysel iyileşmeye odaklanmak güzel bir seçenek olabilir. Tarafların kendi mutluluklarını aramaları, kendi ihtiyaçlarına ve hedeflerine yönelmeleri birey olmalarında en önemli adımdır. Keyif alınan aktivite ve hobi sürdürülmeli, kariyer hedefi, eğitim seyahat, kişisel gelişim gibi yeni hedefler oluşturulmalıdır. Tüm bunlar yapılırken sosyal destek arkadaşlar, aile üyeleri veya profesyonel destek alınmalıdır. Sosyal destek içe dönük, kendi kendimize anlamlandırmaya çalıştığımız seslerden bizi ayrıştırır ve alternatif düşüncelerle sağlıklı düşünmeye başlayabiliriz.
Boşanma Sürecinde Çocuklarla İletişim
Çocuklarla iletişim ve doğru açıklamalar sağlıklı bir ayrılık süreci için oldukça önemlidir. Yetişkinlerin hayatlarında belirsizlikten korktukları gibi aynı durum çocuklar için de geçerlidir ve onlara simülasyon ile güvenli alan yaratabilirler.
Ayrılık kararını iki ebeveyn aldıktan ve kabullenme süreci yaşandıktan sonra, ortak karar alındığı vurgulanarak çocuğun yaş aralığına uygun açıklanabilir. Açık ve dürüst bir iletişim ile çocuğun duygusuna göre veda edilenin ebeveynlik değil, anne babanın sevgili olma hali olduğu vurgulanmalıdır.
Simülasyonun içinde çocuğa, evlerin neden ayrıldığı ve kiminle kalacağı, diğer ebeveynini nasıl göreceği dürüstçe açıklanmalıdır. Çocuklar ayrılık sürecinde üzüntü, kafa karışıklığı gibi bir dizi duygu yaşayabilirler. Çocuklara bu konuda izin vermek ve duygularını kabul etmek önemlidir.
Kafa karışıklığı ve merak ettikleri detaylı şekilde cevaplandırılmalı ve kendilerini ifade edebilecekleri alan yaratılmalıdır. Çocuk kaç yaşında olursa olsun, simülasyonda eşit ilgi ve güzel bir ortak ebeveynlik görebilirse ayrılığı kabullenebilir. Tutarlı ve güzel bir alan gördüğünde, herhangi bir zorluk yaşadığında ebeveynlerine gidebileceğini kestirebilirler. Ailesini kaybetmeyeceğini ve ne kadar sevildiğini hissettiği an, ayrılık korkutucu olmaktan çıkar.
Boşanma Simülasyonunda Son Aşama: Hukuki Süreç ve Veda
Simülasyonun kaç hafta veya kaç ay süreceği tarafların hazır olup olmaması ile ilgilidir. Çiftler belirsizlikleri ortadan kaldırıp güvende hissettikleri zaman haftalık veya aylık takiplerden sonra yavaş yavaş vedalaşırlar.
Ayrılık kararı vermek süreci başlatırken, hukuki detayları başlatmak, boşanma davası açmak ve uzlaşmak sürecin kendisidir. Hukuki detaylar için çiftlerin adil, açık ve anlayışlı şekilde yaklaşım belirleyerek çocuk velayeti, evcil hayvan paylaşımı, çocuk desteği, maddi mal paylaşımı gibi konularda ortak kararlar alınmalıdır.
Bunun için iki tarafa da iyi gelecek profesyonel hukuki destek alınmalı ve ortak boşanma protokolü oluşturulmalıdır. Çiftler varsa mülkiyet, varlık, borçlar gibi konularda da karşılıklı anlaşarak, resmi olarak ayrıldıklarında birbirlerini mağdur etmeyecekleri, ekonomik olarak güvende hissedebileceklerini beyan ederler. Anlaşmalı boşanma protokolü uygulamak bu noktada önem taşır. Böylece bir belirsizlik daha hayatlarından azalmış olur. Sonrasında, simülasyonunu yaptıkları durumu kabullenerek ve güvende hissederek hayatlarına adapte etmek isteyebilirler.
Kaynakça
- Phillips L.,(2019) The Endless Breakup, Psychology Today published May 7, 2019
- Gurman A. S., Lebow J. L., Synder D. K.,(2015) Clinical Handbook of Couple Therapy, fifth edition.