Sosyal Medya Öz Güvenimizi Nasıl Etkiliyor?

Daha iyi hissetmeye bugün başlayın

Hiwell altyapısıyla 1 milyonu aşkın kullanıcı psikolojik destek yolculuğuna güvenli bir adım attı! Siz de size en uygun uzman ile şimdi ücretsiz ön görüşme yaparak tanışın.

Başlayın

Sosyal Medya Hayatımızda Nasıl Bir Role Sahip?

Birçoğumuzun hayatında sosyal medya çok yaygın ve vazgeçilemez bir yere sahip. Sosyal medyada gezinmek, yenilikleri takip etmek, ve paylaştıklarımıza gelen yorum ve beğenileri kontrol etmeden durmak pek az insanın yapabildiği bir şey. Sadece boş zaman değerlendirmenin yanısıra, sosyal medya kullanımı artık kendimizi, hayatımızı paylaştığımız, ve de insanların hayatını takip ettiğimiz bir rol almış durumda.

Sosyal medya kullanımının yanında getirdiği etkileşim, beğeni, takipçi gibi kavramlar kişilerin öz güveni üzerinde etkilere sahip. Paylaştıklarımızın nasıl algılandığı, veya takip ettiğimiz ünlülerin parlak hayatları öz güvenimiz üzerinde izler bırakıyor.

Öz Güven Nedir?

Bir kişinin öz güveni, kim olduğu ve nasıl davrandığına dair eleştirilerden etkilenmeyen, kendi kimliğini bilen bir kişi olması ile bağlantılıdır. Fakat, sosyal medyanın hayatımızda belirgin bir yer alması ile birlikte kendimiz gibi davranmak ve kendi kimliğimiz ile yaşamak zorlaşan bir kavram. Sosyal medyanın getirdiği mükemmel yansıtılan hayatlar, kişilerin ister istemez kendi yaşadıkları hayat ile kıyaslama içerisine girmesine sebep oluyor. Bu blog yazısı ile sosyal medyanın varlığını daha çok göstermesi ile birlikte öz güvenimizi nasıl etkilediğini, ve bu etkilerden nasıl korunabileceğimizi işleyeceğiz.

Sosyal Medya Kullanımı ve Öz Güven İlişkisi

Sosyal medya sayesinde daha önce hiç olmadığı kadar diğer insanların hayatlarının içerisindeyiz. Takip ettiklerimiz yeni bir iş başarısı elde ettiğinde, tatile çıktığında, veya evlendiğinde adeta biz de oradaymışız gibi tanık oluyoruz. Fakat, kendi hayatımızı yaşayan biz, kendi hayatımıza dönüp baktığımızda bu kadar parıltılı anlar ile karşılaşmayabiliyoruz. Diğerlerinin mükemmel anları, bizim sıradan anlarımız ile karşılaştırıldığında bizim hayatımızın onlarınki kadar güzel olmadığı algısını doğurabiliyor. Halbuki, kullanıcılar sosyal medyada en dikkat çekici, paylaşılmaya değer anlarını paylaşıyor, ve daha sıradan, parıltılı olmayan anlar kamera arkasında kalıyor.

Beğeni ve Yorumların Öz Güven Üzerindeki Etkisi

Gönderilerin ne kadar beğenildiği veya ne gibi yorumlar geldiği de sosyal medya kullanıcılarının öz güveni üzerinde etkilere sahip. Paylaşımlarımıza beklentimize uygun şekilde beğeniler ve yorumlar gelmediği zaman öz güvenimiz etkilenebiliyor, beğenilmeye ve takdir edilmeye değer değilmişiz gibi hissedebiliyoruz. Bu da kişilerin öz güveninin kendileri ile alakalı nasıl hissettikleri ile değil, insanların onları ne kadar beğendiği veya hakkında ne yorumlar yaptığı ile ilgili olmasına sebep oluyor.2

Düzenlenmiş ve Photoshop İçeren Fotoğraflar

Sosyal medyada gördüğümüz gönderiler birçok farklı düzenleme içeriyor. Gerek bir kişinin yüzünü daha güzel göstermek için kullandığı filtre, gerek bir anın daha duygusal olması için kurgulanarakkaydedilmiş bir video. Fakat, bir kullanıcı bu karşılaştığı içerikler ile kendisini karşılaştırdığı zaman hayatının çok daha mükemmelden uzak ve parıltısız olduğu izlenimine kapılabiliyor. Bu sebeple kendisinin eksik, hatalı, veya mükemmelden uzak olduğunu düşünebiliyor, ve öz güveni zayıflayabiliyor. Aslında mükemmel gibi gözüken paylaşımlar yapan kullanıcılar hayatlarının en ışıltılı ve paylaşılmaya değer anlarını gösteriyor olsalar da, gören kişilerin kendilerini eksik hissetmelerine ve öz güvenlerinin zayıflamasına sebep olabiliyorlar.

Sosyal Medya Aynı Zamanda Öz Güvenimizi Destekleyebilir Mi?

1. Kendini İfade Etme Olanağı

İnsanlar sosyal medyayı başka insanların hayatlarını takip etmek için kullanıyor olsalar da, kişinin kendisini ifade etmesi ve kendine dair paylaşımlar yapması için de uygun bir ortam. Kullanıcılar kendi yaptıkları bir resmi, besteledikleri bir müziği, veya sadece güzel buldukları bir manzarayı da paylaşabiliyor. Böylece, kendilerini ve kendi benliklerini dışa vurabiliyorlar, ve sosyal medya kullanıcıların kendilerini ifade ettiği bir alan haline geliyor. Sosyal medya, bu şekilde kullanıldığında kullanıcıların öz güvenini destekleyen bir araç olma görevi görebiliyor.1

2. Aidiyet Hissi ve Topluluklar

Sosyal medyanın öz güvenimizi destekleyebileceği bir diğer nokta ise kişilerin kendileri gibi durumlarda olan insanların hikayelerini okuyabilmeleri ve yalnız olmadıkları hissi ile bir topluluk hissiyatı kazandırması olabilir. Kullanıcılar kendileri gibi durumlardaki insanları görebilir, hatta onlarla tanışarak kendi yaşadıkları zorluklarla daha iyi baş edebilirler. Bu şekilde destek sunan toplulukların var olması, kullanıcıların yaşadıkları durum ne olursa olsun benzer deneyimlere sahip insanlar bularak yalnız hissetmemelerine, ve kendi problemlerini paylaşarak kendilerini daha çok kabul etmelerine olanak sağlayarak öz güvenlerini destekleyebilir.

Sosyal Medyanın Zararlı Etkilerinden Nasıl Korunabiliriz?

1. Kontrollü Sosyal Medya Kullanımı

Sosyal medya eğer doğru kullanılırsa kişiye rahatlama ve sosyalleşme imkanı tanıyabilir. Fakat, zararları bilinçsiz ve kontrölsüz kullanıldığı zaman ortaya çıkar. Sürekli kullanımında birçok içeriğe maruz kalınması ile kişinin zihni bulanır ve dikkat süresi azalır.3 Bununla baş edebilmek için sosyal medyadan bilinçli şekilde uzaklaşılan zamanlar belirlemek gerekir. Örneğin kişi günde sadece bir saat sosyal medya kullanmak veya akşamları sosyal medyaya bakmamak gibi hedefler koyarak kendisini sosyal medyanın zararlı etkilerinden koruyabilir.

2. Kendini Olduğun Gibi Yansıtmak

Kullanıcıların sosyal medya paylaşımlarında en parıltılı ve öne çıkan anlarına öncelik verdiğinden bahsetmiştik. Bunun aksine mükemmel olmasalar bile daha gerçek anlara yer verilebilir. Böylece, kullanıcıların kendileri ile sanal alemde yansıttıkları halleri arasında uyumsuzluk olmaz, kullanıcılar kendilerini oldukları gibi yansıttıklarının bilinci ile daha yüksek bir öz güvene sahip olabilirler.

3. Dıştan Değil İçten Gelen Kabül

Kişinin öz güvenini korumasının bir yolu da, kendi değerinin ve öz güveninin başkalarının beğeni ya da yorumlarına değil, kendisini nasıl gördüğüne dayalı olduğunun bilincinde olmasıdır. Dışarıdan gelecek yorumlar veya beğeniler değil, kişinin kendisini nasıl gördüğü, nasıl kabul ettiği,ve kendi olmaktan ve bunu yansıtmaktan mutlu olup olmadığı öz güvenini belirler. Kişi bu şekilde düşünmeye başladıkça öz güveninin dışarıdan gelecek güzel yorumlara dayalılığı azalabilir.4

”Sosyal Medyanın Olumlu ve Olumsuz Etkileri” başlıklı yazımıza da göz atın!

Sosyal medya, dikkatli ve kontrollü kullanıldığında kişinin rahatlamasına, sosyalleşmesine, kendisini ifade etmesine olanak tanıyabilir. Fakat, diğer kullanıcıların beğenileri ve yorumlarının kişiyi kontrol ettiği ve bağlı kıldığı bir hale geldiğinde tehlikeli olabilir. Sosyal medya kullanımının öz güvenimizi zedelememesi için unutmamamız gereken, diğer insanların bizi nasıl gördüğü değil, bizim kendimizi nasıl kabul ettiğimiz öz güvenimiz üzerinde belirleyici etkendir. Sosyal medya kullanımınızın öz güveninizi etkilediğini düşünüyorsanız, bu konuyu daha yakından bir uzman ile görüşmek için Hiwell’in uzman klinik psikologlar kadrosundan destek alabilirsiniz. Deneyimli Hiwell psikologlarını şimdi keşfedin!

Kaynakça

    1. Bailey, E. R., Matz, S. C., Youyou, W., & Iyengar, S. S. (2020). Authentic self-expression on social media is associated with greater subjective well-being. Nature Communications, 11(1). https://doi.org/10.1038/s41467-020-18539-w
    2. Diefenbach, S., & Anders, L. (2022). The psychology of likes: Relevance of feedback on Instagram and relationship to self-esteem and social status. Psychology of Popular Media, 11(2), 196–207. https://doi.org/10.1037/ppm0000360
    3. Godard, R., & Holtzman, S. (2023). Are active and passive social media use related to mental health, wellbeing, and social support outcomes? A meta-analysis of 141 studies. Journal of Computer-Mediated Communication, 29(1). https://doi.org/10.1093/jcmc/zmad055
    4. Chen, Y.-H. (2025). A comparative study of state self-esteem responses to social media feedback loops in adolescents and adults. Frontiers in Psychology, 16. https://doi.org/10.3389/ fpsyg.2025.1625771
*Sitemizde bulunan yazılar tıbbi tavsiye içermez ve yalnızca farkındalık yaratmak amaçlıdır. Yazılardan yola çıkarak bir hastalık tanısı konulamaz. Hastalık tanısını yalnızca psikiyatri hekimleri koyabilir.

Daha iyi hissetmeye bugün başlayın

Hiwell altyapısıyla 1 milyonu aşkın kullanıcı psikolojik destek yolculuğuna güvenli bir adım attı! Siz de size en uygun uzman ile şimdi ücretsiz ön görüşme yaparak tanışın.

Başlayın