Ekibimizle Tanışın: Klinik Psikolog Kimdir ve Neler Yapar?

Daha iyi hissetmeye bugün başlayın

Siz de 850 bin mutlu danışanımız gibi hayatınızın kontrolünü elinize alın.

Ekibimizle Tanışın: Klinik Psikologlar Kimdir ve Neler Yapar?

Klinik psikologların kim olduğunu, ne iş yaptıklarını ve diğer meslek gruplarından farklarını anlayabilmek için hangi eğitim süreçlerinden geçtiğini bilmekte fayda var. Bu sebeple önce gelin psikologlar kimlermiş birlikte bakalım.

Psikologlar Kimlerdir?

Üniversitelerin psikoloji bölümünden mezun olan kişilere psikolog adı verilmektedir. Dört yıllık eğitimin sonunda psikologlar bireylerin davranışları altında yatan psikolojik, sosyolojik ve biyolojik nedenleri teorik düzlemde öğrenmiş olur.

Bu teorik altyapıyı eğitimleri süresince aldıkları klinik psikoloji ve psikopatoloji kuramları, gelişim psikolojisi, sosyal ve bilişsel psikoloji, endüstri ve örgüt psikolojisi, araştırma yöntemleri ve istatistik dersleri ile oluştururlar. Fakat aldıkları bu derslerle edindikleri teorik bilgi bir psikoloğa bu bilgileri uygulamaya geçirme yetkinliğini vermez.

Bunu yapabilmeleri için psikolojinin alt alanlarından birinde (klinik, bilişsel, gelişim, endüstri ve örgüt, adli, spor, sosyal psikoloji vb.) yüksek lisans eğitimi alarak o alanda uzmanlıklarını edinmeleri gerekmektedir. Bu alt dallar arasında ise en çok tanınan klinik psikolojidir.

Klinik Psikologlar Kimlerdir?

26 Nisan 2011’de Resmi Gazete’de yayınlanan yönetmeliğe göre psikoloji ve psikolojik danışmanlık ve rehberlik (PDR) bölümü mezunları 2 yıllık klinik psikoloji yüksek lisans eğitiminin sonunda klinik psikolog ünvanını almaya hak kazanırlar. Ayrıca alan dışından lisans eğitim almış bireyler de klinik psikolojisinden yüksek lisans ve doktora yapmaları koşulu ile klinik psikolog ünvanını kullanabilirler. Bu koşulları sağlamayan kişiler klinik psikolog ünvanını kullanamaz.

Yüksek lisans eğitimi süresince klinik psikologlar bireylere rahatsızlık veren, fonksiyonel olmayan davranışsal ve duygusal şikayetlerin değerlendirilmesi, önlenmesi ve tedavisi için bilimsel verilere dayalı teorik ve uygulamalı dersler alırlar. Psikologlardan farklı olarak klinik psikologlar psikopatoloji ve psikoterapi kuramları, ölçme ve değerlendirme, araştırma metodları, psikofarmakoloji, etik gibi dersleri kapsamlı bir şekilde görürler ve zorunlu stajları süresince bu bilgileri uygulamaya geçirerek pekiştirirler.

Bunun yanı sıra üniversitelerin benimsediği psikoterapi yaklaşımına (Bilişsel Davranışçı Terapi, Sorun Çözme Terapisi, Şema Terapisi, Psikodinamik Terapi, Gestalt Terapi vb.) uygun danışanlar görerek kendisinden daha kıdemli olan kişilerden veya hocalardan süpervizyon alırlar ve terapötik becerilerini geliştirirler.

Buradan da anlayacağınız gibi klinik psikoloji yüksek lisansını yapmamış kişilerin ruh sağlığı alanında çalışması tıpkı tıp eğitimi almamış kişilerin hastalarını ameliyat etmesine benzer. Bu sebeple Hiwell Psikolojik Danışmanlık Platformu bünyesinde danışan alan uzmanların klinik psikoloji yüksek lisansı olması önkoşuldur.

Klinik Psikologlar Neler Yapar?

Klinik psikologlar, geçtikleri eğitim ve staj süreçleriyle aşağıdakilerle sınırlı olmamak üzere farklı çeşitte ruh sağlığı hizmetleri sağlayabilirler:

  • Psikoterapi
  • Psikolojik Ölçme ve Değerlendirme
  • Psikoeğitim
Klinik Psikolog Ne Yapar

Psikoterapi

Yukarıda da belirtildiği gibi, klinik psikologlar aldıkları psikoterapi eğitimleri ile her yaş grubundan danışanların ihtiyaçlarına yönelik bireysel veya grup bazında psikoterapi uygulayabilirler.

Bazı klinik psikologlar tek bir psikoterapi yaklaşımını benimserken bazıları farklı yaklaşımları bir arada kullanmak isteyebilirler. Fakat her yaklaşımın ortak amacı farklı yöntem ve teknikler ile danışanın şikayetlerini en aza indirgemek, ruh sağlığını iyileştirmek ve korumaktır. Burada klinik psikoloğun başlıca görevi terapi süresince etik çerçeveler içerisinde, yargılamadan, empatik ve içten bir yaklaşımla danışanını dinlemek ve desteklemektir.

Ölçme ve Değerlendirme

Klinik psikologların bir diğer çalışma alanı değerlendirme üzerinedir. Terapi sürecine başlamadan önce, terapi süresince ve sonunda danışanların durumlarını ve ilerleyişini tespit edebilmek için davranışsal, bilişsel ve duygusal ölçme ve değerlendirmeler yapar. Bunun için kimi zaman klinik gözlem kimi zamansa çeşitli psikolojik ölçekler kullanılır ve çıkan sonuçlara göre bir tedavi planı oluşturulur. Bu tedavi planı ile seans boyunca danışanın ihtiyaçları gözetilerek güçlük yaşadığı alanlara değinmek hedeflenir.

Psikoeğitim

Bazı durumlarda klinik psikologlar danışanın kendisine ve yakınlarına uzmanlaştıkları alanda psikoeğitim verebilirler. Burada amaç danışana ve yakınlarına durumlarını daha iyi anlayabilmelerini sağlayabilmek ve bu gibi durumlarda neler yapılabileceği konusunda bilgilendirmektir.

Klinik Psikologlar ile Psikiyatristlerin Farkı Nedir?

Klinik Psikologla Psikiyatrin Farki Nedir

Her ne kadar benzer amaca hizmet etseler de klinik psikologların çalışma alanı sıklıkla pskiyatristlerin çalışma alanı ile karıştırılır. Psikiyatristler 6 senelik tıp eğitimlerinin üzerine psikiyatri alanında 4 yıllık uzmanlık eğitimi alırlar. Eğitimlerini tamamlamaları halinde psikiyatristler klinik psikologlardan farklı olarak tanı koyabilirler ve bu tanıya uygun ilaç tedavisi uygulayabilirler.

Bazı durumlarda klinik psikologlar gerekli ölçme ve değerlendirmeleri yaptıktan sonra danışanlarına daha iyi hizmet sağlayabilmek için psikiyatri uzmanlarına ilaç tedavisi için yönlendirme yapabilir ve ortak bir tedavi planı oluşturabilir.

Klinik Psikologlar Bana Hangi Konularda Yardımcı Olabilir?

Bir klinik psikoloğa başvurmanız için herhangi bir klinik tanı almanız şart değildir. Hayatın herhangi bir alanında yaşadığınız güçlüğün, baş edemediğiniz bir sorunun veya kafa karışıklığının çözümlenmesi için destek alabilirsiniz. Terapiye başvurma sebeplerinden bazıları aşağıda listelenmiştir:

  • İlişki Problemleri (aile, partner, iş, arkadaş ilişkileri)
  • İletişim Sorunları
  • Akademik Sorunlar
  • Motivasyon Kaybı ve Gelecek Kaygısı
  • Kayıp ve Yas
  • Depresyon ve Kaygı Bozuklukları
  • Tavma Sonrası Stres Bozukluğu
  • İntihar ve Kendine Zarar Verme Davranışları
  • Yeme Bozuklukları
  • Kişilik Bozuklukları

Kaynakça

  1. American Psychological Association (2008). Clinical Psychology. https://www.apa.org/ed/ graduate/specialize/clinical
  2. Eskin, M., Dereboy, Ç., & Karancı, A.N. (ed.) (2020). Klinik psikoloji: bilim ve uygulama. Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  3. Prochaska, J.O., & Norcross, J.C. (2014). Systems of psychotherapy: a transtheoretical analysis (8th ed.). Cengage Learning.
  4. VandenBos, G.R. (ed.) (2013). APA dictionary of clinical psychology. American Psychological Association.
*Sitemizde bulunan yazılar tıbbi tavsiye içermez ve yalnızca farkındalık yaratmak amaçlıdır. Yazılardan yola çıkarak bir hastalık tanısı konulamaz. Hastalık tanısını yalnızca psikiyatri hekimleri koyabilir.
-->