Daha iyi hissetmeye bugün başlayın
Siz de 850 bin mutlu danışanımız gibi hayatınızın kontrolünü elinize alın.
Psikolog Evimde: Online Terapi Etkili mi?
Geçtiğimiz yıllarda terapi uygulanışı dijital bir dönüşüme uğradı ve online terapi hayatımıza girdi. Artık milyonlarca insan online terapi yolculuklarını evlerinden sürdürüyor. Bu yazımızda online psikologlarla sağlanan bu online terapi hizmetinin ne olduğunu anlatacak ve gerçekten etkili olup olmadığını tartışacağız.
Online Terapi Nedir?
Online terapi, danışan ve uzman psikoloğu internet aracılığıyla görüntülü görüşme platformu üzerinden temel klinik görüşme teknik ve etik ilkelerine uygun şekilde birleştiren bir araçtır. Teknolojinin gelişmesiyle uzun süredir hayatımızda olan ancak son zamanlarda yaygınlaşan bir terapi yöntemidir.
Değişen yaşam koşulları ve gelişen teknolojinin etkisiyle internet ve bilgisayar hayatımıza, evlerimize ve ceplerimize kadar girdi. Psikolojik yardım almanın teknolojik hali ise online terapi olarak yerini aldı. Belirli çalışma saatleri olan iş hayatı, kalabalıklaşan şehir yaşamında trafikte geçirilen zaman gibi değişkenler sebebiyle online terapi artık kimileri için bir nevi zorunlu hale geldi.
2019 yılında tüm dünyayı etkisi altına alan Coronavirüs sebebiyle uygulanan karantina sürecinde günler belki de haftalar boyunca insanlar dışarı çıkamadı. Bu süreçte psikoterapi süreçleri kesintiye uğradı ancak psikoterapide fayda sağlamak için en önemli faktörlerden biri devamlılıktır. Pandemi gibi süreçlerde ya da yoğun çalışma hayatının içinde terapiye devam etmek zorlaşabilir, bu noktada devreye online terapi girmektedir.
Geleneksel yöntemler, ekolden ekole değişen tarzlarla yüz yüze uygulanırken online terapinin farkı, bir uzmanla aynı odayı paylaşmıyor oluşunuzdur. Online terapide yalnızca terapinin yapıldığı ortam değişmekte onun dışında her şey aynı kalmaktadır. Online terapi birçok insan için daha uygun ve erişilebilirdir. Kişinin ulaşımda vakit geçirmeden istediği yerde terapi seanslarına katılmasına olanak sağlar.
Online Terapist Kimdir?
Online terapist; video konferans, telefon görüşmeleri, e-posta veya mesaj yoluyla danışanlarıyla iletişim kuran, klinik psikoloji eğitimini tamamlamış profesyoneldir. Online terapistler, online terapi oturumlarında yüz yüze terapide olduğu gibi tedavi planları oluşturabilir, terapi hedefleri belirleyebilir ve danışanlara psikolojik destek sağlayabilir.
Online terapistler, yüksek lisanslı profesyonellerdir ve mesleki standartları takip etmekle yükümlüdürler. Bir online terapiste başvururken terapistin uygun bir eğitime ve mesleki yeterliliğe sahip olup olmadığına dikkat edilmelidir. Ayrıca online terapistlerin gizlilik ve mahremiyet konusunda da yükümlülükleri vardır. Online terapistler, danışanların kişisel bilgilerini korumak için gereken önlemleri almalı ve mesleki etik kurallarına uygun davranmalıdır.
Online Terapi Etkili Mi?
Araştırmalara göre online terapinin etkisini arttıran etkenler; online terapinin erişilebilir, kullanılabilir ve esnek olma gibi özelliklere sahip olmasıdır. Online terapi, özellikle kırsal veya uzak bölgelerde yaşayanlar ve başka nedenlerle yetersiz hizmet alan topluluklar için sağlık hizmetlerine ve kanıta dayalı sağaltım uygulamalarını iyileştirilebilir ve kullanılabilir hale getirebilir.
Hizmete her yerden ve her zaman erişim sağlanabilmesi de kullanımını daha esnek hale getirir. Uzak bölgelerde yaşayan insanlar, hareket kısıtlılığı veya yoğun iş programları olanlar gibi geleneksel terapiye katılamayanlar için online terapi daha uygun bir seçenek olabilir. Dolayısıyla yüz yüze terapiye gitmek ile ilgili çeşitli sorunlar yaşayan bireyler için erişilebilirliği, daha etkili olmasını da beraberinde getirmektedir3.
Yapılan araştırmalarda Covid-19 pandemisinde enfekte olan kişilerin izolasyon süresince depresyon ve anksiyete belirtilerinin arttığı gözlemlenmiştir ve yardım almayan kişilere göre online terapi hizmetinden faydalanan bireylerin depresyon ve anksiyete belirtilerinin azaltılmasında başarılı olunduğu ve güvenli ve sakin kalma gibi kendini rahatlamaya yönelik işlevlerini diğerlerine oranla daha fazla yerine getirebildikleri gözlemlenmiştir4.
Online Terapi Mi, Yüz Yüz Terapi Mi?
Online terapinin etkililiğini araştıran birçok çalışma psikolojik bozuklukların türlerine odaklanmıştır. Alkol bağımlılığı5, depresyon6, anksiyete bozuklukları7, psikosomatik bozukluklar8, travma sonrası stres bozukluğu9 gibi problemlerde yüz yüze terapi kadar online terapinin de etkili olduğu bilimsel verilerle gösterilmiştir.
Üstelik spesifik olarak anksiyete, depresyon, psikosomatik bozukluklarının araştırıldığı çalışmalarda terapi türleri üzerinden de veriler elde edilmiştir. Araştırmalara göre Bilişsel Davranışçı Terapinin (BDT) online terapi olarak uygulandığında yüz yüze terapi kadar etkili ve başarılı olduğu gösterilmiştir5, 6, 7, 8.
Online terapi alan üniversite öğrencileri ve yüz yüze terapi alan üniversite öğrencileri üzerinde yapılan bir araştırmaya göre online terapi ve yüz yüze terapinin etkililiği arasında anlamlı bir fark bulunmamaktadır. Online terapi, yüz yüze terapi kadar etkilidir. Online terapi alan öğrencilerin yaşam doyumu, olumlu ve olumsuz duygulanımları yüz yüze terapi alanlarla benzerdir10.
Online Terapide Terapötik İttifak
Yüz yüze terapi ortamında olduğu gibi online terapi ortamında da terapiye katılım sağlayan kişiler mevcuttur. Katılımcılar; terapist, danışan ve danışan ve terapist arasındaki ilişki yani terapötik ittifaktır. Terapötik ittifak ünlü Psikolog Carl Rogers tarafından terapötik değişimin oluşması için gerekli ve yeterli olan bütün bileşenleri içinde barındıran bir pota olarak tanımlanmaktadır. Hatta terapötik ittifak tedavinin kendisi ve ana sağaltıcı etken olarak görülmektedir1.
Online terapide terapötik ittifakın kurulması, danışan ve terapist aynı ortamda bulunmadığı ve sanal bir ağ aracılığıyla iletişim kurdukları için tartışma konusudur. Ancak online terapide terapötik ittifak hakkında yapılan araştırmalar göstermektedir ki online terapi yüz yüze terapiye göre terapötik ittifakın daha fazla oluşturulabildiği bir ortam sağlamaktadır2.
Çünkü daha önce de belirttiğimiz gibi online terapi için konfor alanınızdan çıkmanız gerekmez. Dolayısıyla kendinizi belki de o sırada kaçındığınız sosyal ortamlara ve bununla birlikte daha fazla strese maruz bırakmıyorsunuz. Hatta, terapist ile aynı odayı yalnızca ekran aracılığıyla sağlayabiliyorsunuz.
Online terapinin sağladığı konfor sayesinde kendinizi daha rahat hissettiğiniz, konfor alanınızda bulunduğunuz, anonimliğinizi koruduğunuz, daha az enerji harcadığınız için terapiye odaklanmanız ve kendinizi tamamen buna vermeniz kolaylaşıyor. Bunun da etkisiyle terapötik ittifak daha kolay oluşuyor, online terapi etkisini daha kolay gösteriyor.
Online Terapiye Kimler Katılabilir?
Online terapi, çoğu insan için psikolojik zorluklarıyla başa çıkması konusunda etkilidir ancak şiddetli mental hastalıklar veya acil durumlar için online terapi yeterli olmayabilir. Özellikle merkeze uzak bölgelerde yaşayan veya seyahat edemeyen insanlar, yoğun iş programı nedeniyle geleneksel yüz yüze terapiye katılamayanlar, evde bakım veren kişiler, sosyal anksiyete veya sosyal fobi gibi nedenlerle evden ayrılmakta zorlananlar için online terapi daha avantajlı olabilir.
Öte yandan bir zorunluluktan ziyade terapi merkezine ulaşmak için yolda zaman kaybetmek istemeyen, seanslarını takvimine daha kolay bir şekilde entegre etmek, başka bir şehirdeki online terapistten online terapi hizmeti almak veya daha avantajlı fiyatlarla terapi hizmeti almak isteyen herkes online terapiden faydalanabilir.
Sonuç
Sonuç olarak online terapi hayatımızda önemli yer edinmeye başladı ve sağladığı kolaylıklar ve etkililiği sayesinde de daha fazla yer edinecek gibi durmakta. Etkinliğine dair yapılan kapsamlı bilimsel çalışmaların her geçen gün artması ve önemli sonuçlar vermesi online terapinin güvenirliğini her geçen gün arttırmaktadır.
Online terapi için danışanın mahremiyetinin korunması gibi endişelerden bahsedilebilmektedir11. Ancak Hiwell Online Terapi ve Psikolojik Danışmanlık platformunda gerçekleştireceğiniz terapi seansların hiçbiri kaydedilmez ve üçüncü kişilerce erişilemez. Bu şekilde terapi seanslarında yargılanma endişesi olmadan içinizi açabilirsiniz.
Siz de online terapi yolculuğunuza güvenilir ve profesyonel bir platformda başlamak ve alanında uzman online psikologlarla eşleşmek istiyorsanız daha fazla ertelemeyin. 15 dakikalık ücretsiz ön görüşmenizi şimdi yapın ve kendiniz için önemli bir adımı bugün atın.
Kaynakça
- Rogers, C., 2001, Handbook of Diagnostics and Structured Interviewing, New York: Guilford.
- Cook, J.E., et al., 2004, Working Alliance in Online Therapy as Compared to Face-to-Face Therapy: Preliminary Results, CyberPsychology & Behavior.
- Stoll, J., et al., 2020, Ethical Issues in Online Psychotherapy: A Narrative Review, Frontiers in Psychiatry.
- Shatri, H., et al., 2021, The Role of Online Psychotherapy in COVID-19: An Evidence Based Clinical Review, Acta Medica Indonesiana.
- Riper, H., et al., 2014, Effectiveness of Guided and Unguided Low-Intensity Internet Interventions for Adult Alcohol Misuse: A Meta-Analysis, PLoS One.
- Andersson, G., et al., 2016, Internet-Supported versus Face-to-Face Cognitive Behavior Therapy for Depression, Expert Review of Neurotherapeutics.
- Mayo-Wilson, E., et al., 2013, Media-Delivered Cognitive Behavioural Therapy and Behavioural Therapy (self-help) for Anxiety Disorders in Adults, The Cochrane Database of Systematic Review.
- Ebert, D.D., et al., 2013, Web-Based Rehabilitation Aftercare Following Inpatient Psychosomatic Treatment, Rehabilitation (Stuttg).
- Haberstroh, S., et al., 2014, The Ethical and Legal Practice of Online Counseling and Psychotherapy: A Review of Mental Health Professions, Journal of Technology in Human Services.
- Zeren, G.S., et al., 2020, The Effectiveness of Online Counseling for University Students in Turkey: A Non-Randomized Controlled Trial, European Journal of Educational Research.
- Tuzgöl, K., 2020, Online Psikoterapi ve Danışmanlıkta Etik, Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi.